در اوایل ژانویه ۲۰۲۵، رومانی رسماً به منطقه شنگن پیوست؛ رویدادی تاریخی و نقطه عطفی مهم در مسیر همگرایی این کشور با اتحادیه اروپا. این عضویت نهتنها مرزهای فیزیکی را برای شهروندان رومانیایی برداشت، بلکه افقهای تازهای از فرصتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را پیش روی آنها قرار داد.
دارندگان پاسپورت رومانی اکنون میتوانند بدون نیاز به ویزا در سراسر محدوده شنگن سفر کنند، از مزایای بازار کار گستردهتر بهرهمند شوند و از تسهیلات اقامت، تحصیل و تجارت در دیگر کشورهای عضو برخوردار گردند.
با توجه به اهمیت این تحول بنیادین، در این مقاله بر آنیم تا نگاهی جامع به ابعاد مختلف این عضویت بیندازیم: از جذابیتهای گردشگری و آزادی تردد گرفته تا تأثیرات حقوقی، مقررات جدید و پیامدهای اقتصادی آن برای شهروندان و سرمایهگذاران. همچنین تلاش خواهیم کرد فرصتها و چالشهایی که پیوستن رومانی به شنگن به همراه دارد را با نگاهی تحلیلی بررسی کنیم.
شنگن چیست و چرا اهمیت دارد؟
منطقۀ شنگن مجموعهای از کشورهای اروپایی است که با امضای توافقنامهای به همین نام، مرزهای داخلی خود را برای تردد آزاد افراد حذف کردهاند. این توافق که نخستینبار در سال ۱۹۸۵ میان چند کشور اروپایی آغاز شد، اکنون شامل اکثر اعضای اتحادیه اروپا و چند کشور غیرعضو نیز میشود. اهمیت شنگن در آزادی سفر، کار، تجارت و سرمایهگذاری بدون نیاز به دریافت ویزای جداگانه برای هر کشور عضو است.
این منطقه نهتنها زندگی شهروندان را آسانتر کرده، بلکه نقش مهمی در تقویت یکپارچگی اقتصادی، گردشگری، و همکاریهای سیاسی میان کشورهای اروپایی ایفا میکند. عضویت در شنگن، نمادی از اعتماد متقابل و همراستایی با استانداردهای بالای امنیتی، حقوقی و مدیریتی اتحادیه اروپا نیز به شمار میرود.
اهمیت ورود رومانی به شنگن
پیوستن رومانی به منطقه شنگن در ژانویه ۲۰۲۵، رویدادی استراتژیک و سرنوشتساز برای این کشور و اتحادیه اروپا محسوب میشود. از دیدگاه اقتصادی، این عضویت موجب کاهش هزینههای حملونقل، افزایش بهرهوری شرکتهای صادراتی و تسهیل تجارت مرزی شده است؛ بهطوریکه طبق برآوردهای کارشناسان، تنها در حوزه حملونقل، این تصمیم میتواند سالانه صدها میلیون یورو صرفهجویی به همراه داشته باشد.
از نظر اجتماعی، شهروندان رومانی اکنون میتوانند بدون ویزا به کشورهای عضو شنگن سفر کنند، تحصیل کنند، کار پیدا کنند یا اقامت بگیرند، که این امر نقش مهمی در ارتقاء کیفیت زندگی و تسهیل رفتوآمد ایفا میکند.
همچنین، عضویت در شنگن نشاندهنده پذیرش استانداردهای امنیتی و حقوقی بالای اتحادیه اروپا توسط رومانی است؛ مسئلهای که موقعیت سیاسی کشور را در سطح قاره تقویت میکند. این دستاورد نهتنها گامی به سوی یکپارچگی عمیقتر اروپایی است، بلکه تأییدی بر بلوغ نهادی و آمادگی زیرساختی رومانی برای ایفای نقش مؤثر در آینده اروپا به شمار میآید.
مزایای پاسپورت رومانی پس از عضویت در منطقه شنگن
پاسپورت رومانی، بهویژه پس از پیوستن رسمی این کشور به منطقه شنگن در سال ۲۰۲۵، به یکی از قدرتمندترین ابزارهای جابهجایی و بهرهمندی از مزایای شهروندی اروپایی تبدیل شده است. در ادامه، مهمترین مزایا و امتیازاتی که این گذرنامه برای دارندگان خود فراهم میکند، بهصورت جامع بررسی میشود:
آزادی کامل سفر در اروپا بدون نیاز به ویزا
شهروندان رومانی اکنون میتوانند بدون هیچگونه کنترل مرزی، به تمامی کشورهای عضو شنگن — از پرتغال گرفته تا فنلاند سفر کنند. این آزادی شامل تمام مرزها اعم از زمینی، هوایی و دریایی میشود. سفرهای بین شهری و بینالمللی در اروپا برای دارندگان پاسپورت رومانی بهشکل روان، سریع و بدون نیاز به توقفهای اداری در مرزها انجام میشود.
حق زندگی، تحصیل و اشتغال در سراسر اتحادیه اروپا
پاسپورت رومانی تنها مجوز سفر نیست؛ بلکه دسترسی کامل به حقوق شهروندی اتحادیه اروپا را نیز فراهم میکند. دارندگان این پاسپورت میتوانند در هر کشور عضو اتحادیه اروپا (EU) یا منطقه اقتصادی اروپا (EEA) بهطور قانونی زندگی کنند، کار کنند، یا در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی ثبتنام کنند.
این موضوع بهویژه برای جوانان، دانشجویان، افراد متخصص و خانوادههایی که به دنبال زندگی بهتر در اروپا هستند، فرصتهایی بینظیر فراهم میکند. حذف کنترلهای مرزی پس از عضویت در شنگن این فرآیند را بسیار سادهتر و سریعتر کرده است.
اعتبار بینالمللی و قدرت سفر جهانی
طبق رتبهبندی جهانی Henley Passport Index در سال ۲۰۲۵، پاسپورت رومانی در جایگاه دوازدهم جهان قرار دارد. این گذرنامه امکان سفر بدون ویزا یا دریافت ویزا هنگام ورود به بیش از ۱۷۰ کشور جهان را برای دارنده خود فراهم میکند؛ از جمله کشورهای مهمی مانند ژاپن، استرالیا و تمامی کشورهای شنگن.
تسهیل لجستیک و افزایش کارایی ترانزیت کالا
برداشتن کنترلهای مرز های زمینی منجر به کاهش قابلتوجه زمان انتظار در مرزها خواهد شد و این امر نهتنها سرعت حملونقل را افزایش میدهد، بلکه هزینههای لجستیکی را نیز کاهش داده و جذابیت بیشتری برای شرکتهای حملونقل بینالمللی جهت سرمایهگذاری و استفاده از مسیرهای عبوری از رومانی فراهم میآورد.
رشد گردشگری و بهبود تصویر بینالمللی
با حذف کنترلهای مرزی، شهروندان رومانی میتوانند با سهولت بیشتر به کشورهای شنگن سفر کنند، چه برای اهداف گردشگری و چه سفرهای کاری. همچنین، دسترسی سادهتر به رومانی برای گردشگران و بازرگانان خارجی، موجب افزایش ورود سرمایه، توسعه زیرساختهای گردشگری، ساخت هتلها و بهبود خدمات مسافرتی خواهد شد.
تقویت بازار کار و تسهیل مهاجرت هدفمند
آزادی بیشتر در تردد میان رومانی و کشورهای شنگن، فرصتهای شغلی جدیدی برای نیروی کار ماهر رومانیایی فراهم میکند. کارگران متخصص میتوانند بدون موانع مرزی به کشورهای مختلف حوزه شنگن رفتوآمد داشته باشند، که این امر به مهاجرت کاری هوشمند، انتقال مهارتها، و افزایش درآمد خانوارها منجر میشود.
سخن پایانی
ورود کامل رومانی به شنگن نقطه عطفی در تاریخ مدرن اروپاست. دارنده پاسپورت رومانیایی اکنون ضمن بهرهمندی از آزادی حرکت بیمرز، امکان بهرهوری از فرصتهای اقتصادی، تحصیلی، گردشگری و حرفهای در گسترهای فراتر از مرزهای ملی را دارد.
با آنکه این آزادی تردد با تعهداتی همراه است از جمله ثبت ورود و خروج، رعایت مقررات اقامت، و سازگاری با سامانه جدید EES اما مزایای آن نهتنها محسوساند، بلکه در بلندمدت تأثیری عمیق و پایدار خواهند داشت.
